آموزش جامع سامانه مودیان

به موجب قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور و به منظور تامین منابع الزم برای متناسب سازی حقوق بازنشستگان لشکری، کشوری و صندوق فوالد، نرخ مالیات بر ارزش افزوده موضوع ماده (۷) قانون مالیات بر ارزش افزوده
ماده ۷ـ نرخ مالیات و عوارض کالاها و خدمات مطابق با مأخذ موضوع ماده (۵) این قانون، به استثنای کاالهای خاص که نرخ آنها در ماده (۲۶) این قانون تصریح شده، نه درصد (%۹) می باشد.
در سال ۱۴۰۳ به میزان یک واحد درصد (از %۹ به %۱۰) افزایش یافته است.
بنابراین مؤدیان مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده در موارد عرضه کاال و خدمات مشمول به استثنای کاالهای خاص موضوع ماده ۲۶ قانون مالیات بر ارزش افزوده که دارای نرخ های جداگانه ای می باشند مکلف اند از ابتدای سال ۱۴۰۳ و در زمان صدور صورتحساب مالیات و عوارض ارزش افزوده را به نرخ ده (۱۰) درصد در صورتحساب درج و از خریدار دریافت نمایند.

در اجرای ماده (۳) قانون تسهیل تکالیف مودیان جهت اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان ماده ۳ قانون تسهیل تکالیف مودیان :
تا پایان سال ۱۴۰۳ صورتحسابهایی که در سامانه مؤدیان صادر نشده است، قابل قبول میباشد .
در این مدت سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است با استفاده از اطالعات موجود در سامانه مؤدیان در پایان هر دوره، نسبت به تهیه اظهارنامه برای کلیه مؤدیان اقدام کند.
پس از پایان هر دوره مؤدی یک ماه فرصت دارد تا با ثبت خریدها و فروشهایی که صورتحسابهای آنها در سامانه مؤدیان صادر نشده است، اظهارنامه ارسال شده توسط سازمان را تکمیل و از طریق سامانه مؤدیان به سازمان مسترد نماید.
صورتحسابهای الکترونیکی با رعایت ماده ۹ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان مورد تایید بوده و قابل رسیدگی نمیباشد.
ماده ۹ قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان:
در صورتی که مودی، برخی از فعالیت ها و یا معامالت خود را کتمان کند، یا از صدور صورتحساب های خود از طریق سامانه مودیان خودداری کرده یا در ثبت قیمت یا مقدار فروش مرتکب کم اظهاری یا ۳۴ بیش اظهاری شده باشد، سازمان موظف است موارد تخلف مودی را از طریق سامانه مودیان به اطالع وی برساند.
در صورتی که مودی موارد مزبور را پذیرفته و آنها را در کارپوشه خود در سامانه مودیان ثبت یا اصالح کند، صرفا مشمول جریمه های موضوع ماده (۲۲) این قانون خواهد شد.
در صورتی که مودی، آن موارد را نپذیرفته و از ثبت یا اصالح آنها در سامانه مودیان امتناع کند، سازمان مراتب تخلف مودی را با اسناد و مدارک مثبته به هیأت حل اختالف مالیاتی ارجاع می دهد.
درصورت تأیید تخلف توسط هیأت حل اختالف مالیاتی، سازمان می تواند با مراجعه به مودی یا مطالبه دفاتر و اسناد او، نسبت به حسابرسی دوره های مالیاتی سال تخلف اقدام نماید.
عالوه بر این، مودی متخلف مشمول جریمه های موضوع ماده (۲۲) این قانون خواهد بود.
ماده -۲۲ تخلفات و حسب مورد، جریمه های متعلقه به شرح زیر خواهد بود:
الف - عدم صدور صورتحساب الکترونیکی، معادل ده درصد (%۱۰) مجموع مبلغ فروش انجام شده بدون صدور صورتحساب الکترونیکی یا بیست میلیون (۲۰،۰۰۰،۰۰۰)ریال، هر یک که بیشتر باشد.
ب - عدم عضویت در سامانه مودیان، عدم استفاده از پایانه فروشگاهی، عدم استفاده از حافظه مالیاتی، استفاده از حافظه مالیاتی متعلق به سایر مودیان، یا واگذاری حافظه مالیاتی خود به دیگران، معادل ده درصد (%۱۰) مجموع مبلغ فروش انجام شده از آن طرق، یا بیست میلیون (۲۰،۰۰۰،۰۰۰) ریال، هر یک که بیشتر باشد و محرومیت از اعمال معافیت های مالیاتی، نرخ صفر و مشوقهای موضوع قانون مالیات های مستقیم در همان سال مالی.
پ - عدم اعالم شماره حساب یا حسابهای بانکی واحد اقتصادی که گردش مالی واحد از طریق آن یا آنها انجام می شود به سازمان، معادل ده درصد (%۱۰) مجموع مبلغ فروش انجام شده از طریق آن حساب یا بیست میلیون (۲۰،۰۰۰،۰۰۰) ریال، هر یک که بیشتر باشد و محرومیت از اعمال معافیت های مالیاتی، نرخ صفر و مشوقهای موضوع قانون مالیات مستقیم در همان سال مالی.
ت - عدم تحویل صورتحساب چاپی به خریدار، حذف یا مخدوش کردن صورتحساب، معادل دو درصد (%۲) مبلغ صورتحساب های مذکور یا معادل بیست میلیون (۲۰،۰۰۰،۰۰۰) ریال هر یک که بیشتر باشد.
ث - عدم رعایت احکام مذکور در مواد (۱۲)، (۱۳) و (۱۴) این قانون، معادل یک درصد (%۱) مبلغ فروش گزارش نشده یا معادل ده میلیون (۱۰،۰۰۰،۰۰۰) ریال، هر یک که بیشتر باشد.
تبصره -۱ مبلغ جریمه های ثابت مندرج در این قانون، متناسب با نرخ تورم ساالنه بر اساس آخرین اعالم بانک مرکزی، هر سال توسط سازمان اعالم می شود.
تبصره -۲ سازمان نمی تواند بیشتر از پنجاه درصد (%۵۰) جریمه های موضوع این ماده را مطابق ماده (۱۹۱) قانون مالیات های مستقیم مورد بخشودگی قرار دهد.
چنانچه عدم انجام تکالیف موضوع این قانون، خارج از اختیار مودی باشد، سازمان مکلف است جرایم موضوع این ماده را مورد بخشودگی قرار دهد.
تبصره -۳ در صورت اعمال جریمه های موضوع بند های «الف» و « ث»این ماده، جریمه موضوع ماده (۱۶۹) قانون مالیات های مستقیم اعمال نمی شود.
در صورت اعمال جریمه های مذکور در بند «ب»، جریمه های مذکور در بند های «الف» و« ت» اعمال نمی شود.
مبنی بر اینکه تا پایان سال ۱۴۰۳ صورتحساب هایی که در سامانه مودیان صادر نشده است، قابل قبول می باشد.
در این مدت، سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است با استفاده از اطالعات موجود در سامانه مودیان در پایان هر دوره، نسبت به تهیه اظهارنامه برای کلیه مودیان اقدام کند.
مودی یک ماه پس از پایان هر دوره فرصت دارد تا با ثبت خریدها و فروش هایی که صورتحساب های آن ها در سامانه مودیان صادر نشده است، اظهارنامه ارسال شده توسط سازمان را تکمیل و از طریق سامانه مودیان به سازمان مسترد نماید. صورتحساب های الکترونیکی با رعایت ماده (۹) قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان
ماده ۹ - در صورتی که مودی، برخی از فعالیت ها و یا معامالت خود را کتمان کند، یا از صدور صورتحساب های خود از طریق سامانه مودیان خودداری کرده یا در ثبت قیمت یا مقدار فروش مرتکب کم اظهاری یا بیش اظهاری شده باشد، سازمان موظف است
موارد تخلف مودی را از طریق سامانه مودیان به اطالع وی برساند. در صورتی که مودی موارد مزبور را پذیرفته و آنها را در کارپوشه خود در سامانه مودیان ثبت یا اصالح کند، صرفا مشمول جریمه های موضوع ماده (۲۲) این قانون خواهد شد.
در صورتی که مودی، آن موارد را نپذیرفته و از ثبت یا اصالح آنها در سامانه مودیان امتناع کند، سازمان مراتب تخلف مودی را با اسناد و مدارک مثبته به هیأت حل اختالف مالیاتی ارجاع می دهد.
درصورت تأیید تخلف توسط هیأت حل اختالف مالیاتی، سازمان می تواند با مراجعه به مودی یا مطالبه دفاتر و اسناد او، نسبت به حسابرسی دوره های مالیاتی سال تخلف اقدام نماید.
عالوه بر این، مودی متخلف مشمول جریمه های موضوع ماده (۲۲) این قانون خواهد بود مورد تایید بوده و قابل رسیدگی نمی باشد.
سازمان امور مالیاتی کشور بر اساس صورتحساب های صادره در سامانه مودیان نسبت به تهیه اظهارنامه دوره مالیاتی زمستان سال ۱۴۰۲ اقدام و اظهارنامه مزبور را از طریق سامانه های ir.gov.tax.tp یا ir.gov.tax.my در نیمه اول فروردین ماه سال ۱۴۰۳ در دسترس مودیان محترم قرار خواهد داد.
مودیان مذکور حداکثر تا یک ماه پس از پایان دوره مالیاتی موردنظر زمستان ۱۴۰۲ فرصت دارند بر اساس اطالعات مربوط به صورتحساب های خارج از سامانه مودیان، اظهارنامه موردنظر را ویرایش، تکمیل و به سازمان امور مالیاتی کشور مسترد و نسبت به پرداخت مالیات و عوارض متعلق اقدام نمایند.
مودیانی که تا پایان فروردین ماه سال ۱۴۰۳ نسبت به پرداخت مالیات و عوارض متعلق اقدام ننمایند، مشمول جریمه مقرر در مواد (۳۶) و (۳۷) قانون مالیات بر ارزش افزوده حسب مورد می شوند.
ماده ۳۶ ـ مودیان در صورت ارتکاب تخلفات ذیل عالوه بر پرداخت مالیات و عوارض، مشمول جریمههایی بهشرح زیر میباشند:
الف ـ تا زمان استقرار «سامانه مودیان »موضوع قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان عدم تسلیم اظهارنامه در هر دوره مالیاتی برای کلیه مودیان و بعد از استقرار سامانه مذکور برای آن دسته از مودیانی که از عضویت در سامانه مودیان امتناع کردهاند:
ده میلیون (۱۰،۰۰۰،۰۰۰) ریال یا دو برابر مالیات و عوارض پرداختنشده تا موعد مقرر در ماده (۴) این قانون، هر کدام بیشتر باشد.
این جریمه عالوه بر جریمه مذکور در بند «ب» ماده (۲۲) قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان است که مودی به دلیل عدم ثبتنام در سامانه مودیان باید بپردازد.
ب ـ کتمان معامله، بیشاظهاری مالیات و عوارض خرید یا کماظهاری مالیات و عوارض فروش، ثبت معامله خود به نام غیر یا معامله غیر به نام خود، استناد به اسناد صوری و هر عمل دیگری که به کماظهاری مالیات یا استرداد غیرواقعی منجر شود:
دو برابر مالیات و عوارض پرداختنشده تا موعد مقرر در ماده (۴) این قانون و در صورت تکرار تخلف قبل از دوسال، سه برابر مالیات پرداختنشده.
ج ـ دریافت مالیات و عوارض توسط اشخاص غیرمجاز: دو برابر مالیات و عوارض دریافتی.
ماده ۳۷ـ تأخیر در پرداخت مالیاتها و عوارض موضوع این قانون در مواعد مقرر با رعایت مفاد ماده (۱۹) قانون مالیاتهای مستقیم۱[۱]، موجب تعلق جریمهای به میزان دو درصد (%۲) در ماه، نسبت به مالیات و عوارض پرداختنشده و مدت تأخیر از زمان انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه یا سررسید پرداخت مالیات و عوارض، هریک که مقدم باشد، خواهد بود.
تبصره ـ چنانچه مودی خارج از اراده خود امکان پرداخت مالیات و عوارض موضوع این قانون را در مواعد مقرر نداشته باشد، میتواند به هیأتهای حل اختالف مالیاتی اعتراض نماید. در صورتی که ادعای مودی با ارائه اسناد و مدارک مثبته در هیأتهای حل اختالف مالیاتی پذیرفته شود، جریمه مذکور بخشیده می شود

اطالعیه شماره ۲۷ : افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده از ۹ درصد به ۱۰ درصد به موجب قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور و به منظور تامین منابع الزم برای متناسب سازی حقوق بازنشستگان لشکری، کشوری و صندوق فوالد، نرخ مالیات بر ارزش افزوده موضوع ماده (۷) قانون مالیات بر ارزش افزوده در سال ۱۴۰۳ به میزان یک واحد درصد از %۹ به %۱۰ افزایش یافته است.
بنابراین مؤدیان مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده در موارد عرضه کالا و خدمات مشمول به استثنای کالاهای خاص موضوع ماده (۲۶) قانون مالیات بر ارزش افزوده که دارای نرخ های جداگانه ای می باشند(
مکلف اند از ابتدای سال ۱۴۰۳ و در زمان صدور صورتحساب مالیات و عوارض ارزش افزوده را به نرخ ده (۱۰) درصد در صورتحساب درج و از خریدار دریافت نمایند.
و با عنایت به سؤاالت و ابهامات مؤدیان محترم مالیاتی درخصوص نحوه صدور صورتحساب ارجاعی اعم از صورت حساب ابطالی، صورت حساب اصالحی و صورت حساب برگشت از فروش برای صورتحسابهای الکترونیکی صادره در سال ۱۴۰۲ پیرو تغییرات نرخ مالیات بر ارزش افزوده موضوع ماده (۷) قانون مالیات بر ارزش افزوده
ماده ۷ـ نرخ مالیات و عوارض کالاها و خدمات مطابق با مأخذ موضوع ماده (۵) این قانون، به استثنای کالاهای خاص که نرخ آنها در ماده (۲۶) این قانون تصریح شده، نه درصد (%۹) می باشد.
در سال ۱۴۰۳ به موجب قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور، بدینوسیله اعالم میشود، مؤدیان محترم مالیاتی در صورتی که حسب واقعیت امر نیازمند صدور صورتحساب ارجاعی برای صورتحساب های الکترونیکی مرجع به تاریخ صدور سال ۱۴۰۲ در سال ۱۴۰۳ هستند، الزم است نرخ مالیات بر ارزش افزوده الزم االجراء در سال ۱۴۰۲ از جمله ماده (۷)%۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده را حسب مورد برای کالاها و خدمات مشمول آن، در صورتحساب های ارجاعی درج نمایند.
بدیهی است این موضوع درخصوص صدور صورتحساب اصالحی و برگشت از فروش صرفاً در حدود شناسه کالاهای مندرج در صورتحساب مرجع قابلیت داشته و در صورت درج شناسه کالا یا خدمت جدید اعم از عمومی یا اختصاصی برای موارد افزایشی موضوعیت ندارد.
مزید آگاهی اعالم میدارد در زمان ثبت و صدور صورتحساب ارجاعی در سامانه مودیان صرفاً آثار تغییرات صورتحسابهای ارجاعی نسبت صورت حساب مرجع از حیث مبالغ و آثار مالیاتی آن در دوره صدور صورتحساب ارجاعی در سامانه لحاظ خواهد شد.
به عنوان مثال اگر صورتحساب مرجع به تاریخ سال ۱۴۰۲ با مبلغ ۱۰۰ واحد فروش و ۹ واحد مالیات بر ارزش افزوده صادر شده باشد و حسب دستورالعمل نحوه صدور صورتحساب، صورتحساب الکترونیکی اصالحی در سال ۱۴۰۳ با مبلغ ۹۰ واحد فروش و ۸/۱ واحد مالیات بر ارزش افزوده با درج شماره منحصر به فرد صورتحساب الکترونیکی مرجع در صورتحساب ارجاعی در سامانه مودیان ثبت شود، در کارپوشه فروشنده صورت حساب های نوع ۱ و ۲ و حسب مورد کارپوشه خریدار صورتحساب نوع ۱ صرفا آثار تعدیل ۱۰۰ واحد فروش به ۹۰ واحد و مالیات متعلق تغییرات لحاظ خواهد شد.

در راستای اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان و با توجه به سوالت و ابهامات مودیان محترم مالیاتی در خصوص سریال داخلی صورتحساب الکترونیکی مندرج در شماره منحصر بفرد مالیاتی به استحضار می رساند؛
سریال داخلی صورتحساب الکترونیکی به عنوان مولفه متغیر تشکیل دهنده شماره منحصر به فرد مالیاتی بوده و میبایست به ازای هر صورتحساب ثبت شده توسط حافظه مالیاتی بهصورت یکتا و صعودی تولید گردد.
همچنین جهت تولید این سریال در صورتحسابهای الکترونیکی در ابتدای هر سال، میبایست از سریال بعدی نسبت به آخرین شماره سریال داخلی تولید شده در سال قبل آغاز نمود.
به عنوان مثال: در صورتی که آخرین سریال داخلی صورتحساب الکترونیکی استفاده شده در سال ،۱۴۰۲ ۰۰۰۰۰۰۲۰۰۰ باشد، ضروری است اولین سریال استفاده شده
درسال ،۱۴۰۳ از ۰۰۰۰۰۰۲۰۰۱ شروع شود.
شایان ذکر است جزئیات و اطالعات بیشتر در سند "قالب شناسه یکتای حافظه مالیاتی "و شماره منحصر بفرد مالیاتی به نشانی ir.intamedia بخش پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، بخش آییین نامه ها، دستورالعملها و نرمافزارهای مرتبط، در دسترس میباشد.

در راستای توسعه سامانه مودیان و درخواستهای مکرر مودیان محترم مالیاتی، قابلیتهای زیر درآخرین نسخه سامانه مودیان که در محیط عملیاتی قرار گرفته، فراهم شده است:
.۱ توسعه مدیریت کاربران فرعی:
در منوی مدیریت کاربران و در بخش کاربران، امکان تعریف کاربر فرعی با دریافت پیامک تایید از کاربر مورد نظر ایجاد شده است.
الزم به ذکر است، پیش از این در سامانه مودیان در بخش مدیریت کاربران امکان تعریف نقش وجود نداشته و صرفا تخصیص دو نقش پیش فرض، "دسترسی کامل" و "مشاهده" برای کاربران فرعی امکانپذیر بوده، که با بروزرسانی صورت گرفته، امکان تعریف نقش با جزییات بیشتر در سامانه مودیان میسر شده است و در هنگام تعریف نقش، در بخشهایی از سامانه مودیان که امکان انجام واکنش وجود دارد مانند ثبت/تایید/رد و ...، تعریف دسترسی هایی به تفکیک مدیریت و مشاهده و یا فقط مشاهده امکانپذیر شده است.
در این راستا الزم است، موارد زیر مورد توجه قرار گیرد:
1- در خصوص بحث تخصیص دسترسی های صورتحسابها به کاربران، عالوه بر تخصیص دسترسیها، باید دسترسی شعبه مورد نظر نیز به کاربر داده شود تا کاربر فرعی بتواند صورتحسابهای همان شعبه را مشاهده و یا مدیریت نماید.
2- در هنگام حذف نقش، با حذف نقشهای تعریف شده، همه کاربران مشمول این نقش، از داشتن این دسترسی محروم خواهند شد.
.۲ امکان مشاهده حد مجاز ماده ۶ برای دوره های مختلف:
در بخش داشبورد مدیریت کارپوشه، با انتخاب سال و دوره، امکان مشاهده حد مجاز ماده ۶ برای دوره جاری، دوره قبل و دوره بعد فراهم شده است.
خواهشمند است دستور فرمائید، در این خصوص اطالعرسانی الزم صورت پذیرد.

در راستای توسعه سامانه مودیان، امکان مشاهده حد مجاز ماده ۶ برای دوره های مختلف در آخرین نسخه سامانه مودیان که در محیط عملیاتی قرار گرفته، فراهم شده است.
با افزوده شدن این قابلیت، عالوه بر نمایش حدمجاز دوره جاری، امکان مشاهده حدمجاز دوره ماقبل از دوره جاری و حدمجاز دوره بعد از دوره جاری نیز در کارپوشه مودیان در منوی داشبورد مدیریتی فراهم شده است.
بدین منظور با ورود به صفحه »داشبورد مدیریتی و انتخاب سال و دوره مورد نظر، حدمجاز سال و دوره مذکور قابل مشاهده خواهد بود.
الزم به ذکر است به صورت پیشفرض، سال و دوره جاری انتخاب شده است اما انتخاب دو دوره قبل و بعد دوره جاری نیز به شرح ذیل وجود خواهد داشت :
1- نمایش حدمجاز دوره جاری: اگر دوره بهار سال ،۱۴۰۳ دوره جاری باشد، چنانچه صورتحسابهایی با تاریخ صدور اول فروردین ماه سال ۱۴۰۳ تا ۳۱ خرداد ماه ۱۴۰۳ در سامانه مودیان ثبت شود، از حدمجاز دوره بهار سال ۱۴۰۳ کسر خواهد شد.
2- نمایش حدمجاز دوره ماقبل از دوره جاری: اگر دوره بهار سال ،۱۴۰۳ دوره جاری باشد، چنانچه صدور صورتحسابهایی از دوره زمستان سال ۱۴۰۲ با توجه به فرصت ۲۱ روزه صدور صورتحساب در ۲۱ روز ابتدای فروردین انجام شود، از حدمجاز دوره زمستان سال ۱۴۰۲ کسر خواهد شد.
در واقع تاریخ صدور صورتحساب، مبنای کسر از حدمجاز دوره مربوطه خواهد بود.
از این رو عالوه بر نمایش حدمجاز دوره جاری، باقیمانده حدمجاز دوره ماقبل از دوره جاری نیز نمایش داده میشود.
3- نمایش حدمجاز دوره بعد از دوره جاری:
حدمجاز اولیه دوره مالیاتی بعد از دوره جاری، جهت اطالع مؤدیان قابل رؤیت میباشد. لذا ضروری است مودیان، پیش از شروع دوره ویا قبل از صدور صورتحساب الکترونیکی نسبت به کنترل حد مجاز تعیین شده اقدام نمایند.
خواهشمند است دستور فرمائید، در این خصوص اطالعرسانی الزم صورت پذیرد.